Vantjelesna oplodnja često je izbor parova koji na drugi način ne mogu da ostvare potomstvo i postanu roditelji, te je tako lani, prema podacima Fonda zdravstvenog osiguranja Republike Srpske, odobreno 507 zahtjeva za ovaj postupak.
Za nešto više od 500 zahtjeva koji su odobreni prošle godine, kako ističu iz Fonda za “Nezavisne novine”, utrošeno je oko tri miliona maraka, dok je za refundacije postupaka koji su rađeni izvan Srpske izdvojeno oko 400.000 KM.
“FZO Srpske u cijelosti finansira tri postupka vantjelesne oplodnje ženama do navršenih 40 godina starosti, ženama od navršene 40. do navršene 42. godine Fond finansira 50 odsto troškova. Ženama koje su starije od 42 godine, ukoliko rode dijete postupkom vantjelesne oplodnje, Fond u potpunosti refundira troškove, u skladu sa našim cjenovnikom”, naveli su iz ove institucije dodajući da je do sada u ovoj godini odobreno 145 zahtjeva.
Prema slovu zakona, nakon dva neuspjela pokušaja vantjelesne oplodnje u Srpskoj, parovima koji žele potomstvo, omogućeno je i finansiranje jednog postupka u inostranstvu.
Za ove namjene planirana su sredstva u budžetu Srpske i za ovu godinu, a prema podacima Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite, ona su veća nego lani.
“U budžetu Republike Srpske za 2023. godinu predviđena su sredstva u iznosu od 3.300.000 KM, dok su Odlukom o načinu finansiranja Programa za obezbjeđivanje biomedicinski potpomognute oplodnje za 2024. godinu u budžetu Republike za 2024. godinu planirana sredstva u iznosu od 3.500.000 KM”, istakli su iz ovog ministarstva za “Nezavisne novine”.
Takođe, novac za ovaj postupak godinama unazad izdvajaju i lokalne zajednice, a kako iz Ministarstva porodice, omladine i sporta ističu za “Nezavisne novine”, iz godine u godinu se povećava i broj gradova i opština koje u budžetima planiraju sredstva za ove namjene.
“Posmatrajući po godinama, od kada Ministarstvo zagovara kod jedinica lokalne samouprave izdvajanje sredstava za troškove narednih procedura vantjelesne oplodnje, vidljivo je povećanje broja opština i gradova koji finansiraju zahtjeve”, istakli su oni.
Kako dodaju, prema njihovim podacima, sredstva za finansiranje postupka vantjelesne oplodnje, u prošloj godini, isplanirale su 52 lokalne zajednice u Srpskoj.
Kada je riječ o 2022. godini, Fond Srpske odobrio je 591 zahtjev za vantjelesnu oplodnju, dok su lokalne zajednice odobrile 246 zahtjeva.
“Najveći broj pristiglih zahtjeva imali su Banjaluka, Bijeljina, Prijedor, Pale, Istočno Sarajevo, Kozarska Dubica, Rogatica, Doboj i Prnjavor. U Banjaluci su pristigla 43 zahtjeva, a odobreno je 40, za čije finansiranje je izdvojeno 160.000 KM”, istakli su iz Ministarstva omladine, porodice i sporta dodajući da je u 2022. godini veliki broj zahtjeva pristigao i u Bijeljini, Prijedoru, kao i Palama.
Pored finansiranja vantjelesne oplodnje, Fond zdravstvenog osiguranja Srpske, prije nekoliko godina je uveo i čuvanje embriona na dvije godine.
“Finansiranje ove usluge mnogo znači parovima, jer zahvaljujući čuvanju embriona, parovi, posebno žene, ne moraju ponovo da se izlažu hormonskoj terapiji, a sam postupak kraće traje”, objašnjavaju u Fondu dodajući da su u prošloj godini počeli da finansiraju i novu uslugu zamrzavanje reproduktivnog materijala.
“Ova usluga podrazumijeva zamrzavanja spermatozoida, zamrzavanja i čuvanja tkiva testisa, odmrzavanja spermatozoida ili tkiva testisa, zamrzavanja i čuvanja do deset jajnih ćelija na period od pet godina”, kazali su oni.